Een tijd geleden ging er bij mij een vuurtje branden. Het begon met een kinderwens, kreeg verder vorm doorheen de zwangerschap en onvlamde helemaal na deze eerste geboorte. Later zou blijken dat dit vuur een naam had: het Doula-Vuur. Maar wie is die doula nu precies? En wat doet ze? En waarom zou je ze onder de arm nemen?
'Doula'?
Als je doula letterlijk zou vertalen, dan betekent het 'dienende vrouw'. Als je dit in de geschiedenis en in verschillende culturen bekijkt, is dat ook precies wat een doula doet, je kan het bijna niet anders omschrijven. Ze stelt zich volledig dienstbaar voor de barende vrouw.
Vandaag, in onze Westerse cultuur, heeft dit een veel bredere betekenis. Een doula is er niet enkel voor de zwangere mama, ook voor haar partner. Een doula vindt het belangrijk om jou in eerste instantie genoeg objectieve informatie te geven rond zwanger zijn en de geboorte, zodat jij en jouw partner geïnformeerde keuzes kunnen maken. Ze onderzoekt samen met jullie wat jullie belangrijk vinden en ondersteunt jullie keuzes. Daarnaast zal ze een veilige omgeving creëren waar je als vrouw jouw kindje ter wereld kan brengen. Dat kan thuis, in het ziekenhuis of in een geboortehuis.
Een doula werkt aanvullend op de bestaande zorg. Ze is niet medisch geschoold en draagt dus ook geen medische verantwoordelijkheid. Wel staat ze in voor een continue fysieke en emotionele ondersteuning.
Een doula is echt jouw veilige anker tijdens de zwangerschap en geboorte.
Doula-effect
Dat een doula aan je zijde vele voordelen kent, wisten ze al in verschillende culturen. Het 'doula-effect' werd hier nogal per ongeluk bewezen.
Het begon allemaal met een onderzoek van twee kinderartsen naar hechting tussen moeder en kind in het postpartum-stadium. Er werd gevraagd aan studenten om vrouwen die net bevallen waren te observeren en hun bevindingen te noteren. Bij het doornemen van de resultaten bleek dat bij één studente de resultaten veel positiever uitvielen dan bij de rest van de studenten. De moeders die deze studente had geobserveerd, hadden een betere hechting met hun baby, de bevalling was veel makkelijker gegaan, was korter van duur en had minder complicaties en minder ingrepen.
Het was in eerste instantie niet duidelijk hoe dit kwam. Nadat de kinderartsen de studente hiervoor aangesproken hadden, kwam de aap uit de mouw. De studenten had zich niet aan de vooropgesteld opdracht gehouden. In plaats van de mama pas na de bevalling te gaan observeren, was de studente al tijdens de bevalling bij de vrouwen in de kamer gaan zitten. Ze had zich voorgesteld aan de moeders en zat gedurende de hele bevalling in de kamer bij de vrouw. Ze was op de achtergrond aanwezig, wierp de bevallende vrouw af en toe een bemoedigende blik toe. Enkel dit zorgde er al voor dat de vrouwen meer vertrouwen kregen in zichzelf.
Verder onderzoek over continue ondersteuning bij barende vrouwen, had de volgende resultaten:
- een opmerkelijk kortere arbeidsduur
- meer kans op vaginale geboorte
- minder nood aan pijnstilling
- tevreden over de bevalling
- een baby met hogere apgar-score en een betere gezondheid
Waarom ik doula ben
Nog voor ik voor de eerste keer zwanger was, wist ik precies hoe ik wilde bevallen. Ik wilde thuis bevallen, liefst in een geboortebad. Ik had geen angst voor de geboorte. Vanaf het moment dat we zwanger waren, gingen mijn man en ik volop in de voorbereidingsfase, als een sneltrein. We leenden de bib leeg met boeken over bevallen, geboorte, borstvoeding en baby's, volgden een cursus Actief Bevallen, zwangerschapsyoga,... Meer voorbereid kon ik niet zijn, dacht ik. Toch bleek achteraf dat ik eigenlijk nog té weinig wist. Ik had nog steeds geen realistisch beeld op hoe een medische bevalling kon verlopen.
Dat de geboorte van een eerste kindje enige tijd in beslag kon nemen, wist ik wel. Maar onze dochter deed er wel echt heel lang over. Op donderdagavond kreeg ik de eerste weeën, op zondagochtend werd ze uiteindelijk geboren. De eerste dag verliep gezapig. We gingen nog op een terrasje zitten, deden nog een wandeling,... De vroedvrouw kwam aan huis maar al snel bleek dat dit wel een werk van lange adem ging worden. Ik vond het op zich niet erg. Ik voelde me goed, kon de golven (weeën) goed opvangen met behulp van mijn man. Elke keer als er getwijfeld werd om naar het ziekenhuis te verplaatsen, schoot mijn lichaam terug in actie. Na 2 nachten bleven we hangen op 9 cm ontsluiting. Ons meisje lag een beetje schuin met haar hoofdje, geen ideale geboortepositie. De vermoeidheid begon over te nemen en er werd besloten toch naar het ziekenhuis te gaan.
Eens in het ziekenhuis veranderde de sfeer helemaal. De dingen die ik zo belangrijk vond (van groot tot klein), werden allemaal genegeerd. De gordijnen gingen open (ik had nochtans gevraagd ze dicht te doen), ik kreeg synthetische oxytocine, werd geknipt zonder zeggen/vragen,... Tussendoor kreeg ik ook géén tijd om bv de synthetische oxytocine zijn werk te laten doen (rond 9u kwamen we aan in het ziekenhuis, om 9u44 werd onze dochter geboren).
Dat we uiteindelijk naar het ziekenhuis moesten, vond ik op zich niet zo erg. Dat daar niks gevraagd/gezegd werd, zorgde ervoor dat ik er zo snel mogelijk weg wou en achterbleef met een gevoel van machteloosheid. De arbeid had ik zélf gedaan, de bevalling helemaal niet, zo voelde het.
Dit is mijn persoonlijk verhaal, en zo gaat het natuurlijk niet altijd. Ik denk wel vaak 'had ik maar een doula gehad'. Dan hadden we op voorhand informatie verkregen over alle mogelijke scenario's, dan hadden we nog enkele trucjes achter de hand gehad om onze dochter toch nog in de ideale positie te brengen (dmv rebozo, bepaalde houdingen aannemen,...), dan had ik misschien nog net dat tikkeltje meer vertrouwen kunnen hebben in mezelf, dan waren de gordijnen misschien dicht kunnen blijven,...
Ik ben zeker ook niet anti-ziekenhuis! Ik heb wel een meer realistische kijk op de werking van een ziekenhuis (dit is natuurlijk ook zeer afhankelijk van ziekenhuis tot ziekenhuis). Ik hoop door mijn ervaringen en opleiding dat ik vrouwen kan bijstaan om geïnformeerde keuzes te kunnen maken waar ze zich ook volledig veilig bij voelen.
Lijkt deze ondersteuning tijdens de zwangerschap (en geboorte) jou wel iets? Neem dan zeker eens een kijkje tussen de diensten die ik aanbied.
Vervangt een doula mijn partner?
Reactie plaatsen
Reacties